Eindtermen 12 en 13
Eindterm 12
De kandidaten kunnen uitleggen wat theologale deugden zijn en hoe deze zich verhouden tot de klassieke deugden. Daarbij kunnen ze uitleggen wat liefde als hoogste deugd inhoudt en waarom deze deugd op gespannen voet staat met het hiërarchische denken van Plato en Aristoteles en met hiërarchisch denken in het christendom.
Eindterm 13
De kandidaten kunnen vier opvattingen van ‘het autonome individu’, een kernmotief van de moderniteit, herkennen, weergeven en toepassen, namelijk autonomie als
- (religieuze) gewetensvrijheid (protestantisme);
- rationele bepaling van plichten (Locke, Kant);
- anti-burgerlijke religiositeit (Kierkegaard);
- hoogst-individuele authenticiteit (existentialisme).
De Romeinse historicus Plutarchus verhaalt in zijn Leven van Lycurgus hoe de Spartanen hun misvormde zuigelingen zonder scrupules in een spleet aan de voet van de berg Taygetos gooiden. Hoewel de geloofwaardigheid van deze passages vandaag de dag omstreden is, was in de Griekse oudheid het achterlaten van ongewenste borelingen zonder twijfel wijdverbreid.
In de middeleeuwen werden ongewenste kinderen niet langer te vondeling gelegd buiten de stadsmuren; ze werden op het kerkportaal achtergelaten en belandden in kloosters en weeshuizen.
1. Welke verschillende mensopvattingen liggen ten grondslag aan deze praktijken in de Griekse en middeleeuwse wereld?
2. Doe zelf onderzoek naar het plegen van zelfmoord in oudheid en middeleeuwen en breng je bevindingen in verband met verandering in mensopvatting tussen deze tijdperken.
3. Hoe staat het vandaag de dag met de moderne mensopvatting, zuigelingen en zelfmoord?